၁၉၁၅ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် တူရကီအစိုးရသည် ၎င်း၏နယ်မြေအတွင်း သစ္စာစောင့်သိမှုမေးခွန်းထုတ်ခံထားရသော လူနည်းစုအုပ်စုများအပေါ် ဖိနှိပ်ချုပ်ချယ်မှုအစီအမံများကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည်။ ဤအစီအမံများသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာကိုးကွယ်သော အာမေးနီးယန်းလူမျိုးများအား မွတ်ဆလင်တာ့ခ်များနှင့် ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားခြင်းကို အဓိကဆန့်ကျင်ခြင်းဖြစ်သည်။ အာမေးနီးယန်းအများစုသည် ရုရှား၏လူများစုဘာသာ (တူရကီ၏ရန်သူ) ဖြစ်သည့်သြသဒေါက်စ်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် တူရကီလုံခြုံရေးနှင့် ၎င်း၏စစ်ပွဲအတွက် အလားအလာရှိသောပြည်တွင်းရေးခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်စေခဲ့သည်။
တူရကီအစိုးရသည် အာမေးနီးယန်းများကို ဆန့်ကျင်သည့် ဆက်တိုက်အရေးယူမှုများတွင် ပထမဆုံးသော အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများ သည် ၁၉၁၅ ခုနှစ် ဧပြီလနှောင်းပိုင်းတွင် အစ္စတန်ဘူလ်မြို့တော်ရှိ အထင်ကရ အာမေးနီးယန်း ၁၀၀၀ ကို ဖမ်းဆီးသတ်ဖြတ်ရန် တူရကီအရှေ့ပိုင်းသို့ နယ်နှင်ခံရချိန်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ 1915 ခုနှစ် နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် လူပေါင်း 1,000 ခန့် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခံခဲ့ရပြီး ကျန်အာမေးနီးယန်း အများစုမှာ တူရကီနိုင်ငံ အရှေ့ဘက်ခြမ်းရှိ သဲကန္တာရဒေသများသို့ ပြည်နှင်ဒဏ် ခံခဲ့ရပြီး ထောင်ပေါင်းများစွာ ငတ်သေ၊ ရောဂါဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရခြင်း သို့မဟုတ် ဒုက္ခသည်များ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။
အာမေးနီးယန်းများကို ခေတ်ပြိုင်ခရစ်ယာန်များက ကမ္ဘာပေါ်တွင် “ရှေးအကျဆုံး” ခရစ်ယာန်အသိုင်းအဝိုင်းအဖြစ် သတ်မှတ်ကြပြီး ခရစ်ယာန်ဘာသာ၏ အစောဆုံးကာလနှင့် တိုက်ရိုက်ချိတ်ဆက်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ခရစ်ယာန်သာသနာပြုများသည် အော်တိုမန်အင်ပါယာတွင် နေထိုင်/အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသော အမေရိကန်လူမျိုးအများစုနှင့် တူညီသောအမြင်ကို မျှဝေခဲ့ကြသည်။
အမေရိကန် သံတမန် အရာရှိများထံ သာသနာပြုများ၏ အစီရင်ခံစာများတွင် တူရကီစစ်သားများက အာမေးနီးယန်း အမျိုးသားနှင့် ယောက်ျားလေးများကို ပြည်နှင်ဒဏ် သို့မဟုတ် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ရန် စုစည်းနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန် သံတမန်တစ်ဦး၏ အစီရင်ခံစာအရ ၎င်းတို့ထဲမှ အချို့မှာ တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်များကဲ့သို့ အုပ်စုဖွဲ့ ရိုက်နှက် ကြိမ်းမောင်းခြင်း ခံခဲ့ရပြီး ၎င်းတို့၏ အမျိုးသမီးများနှင့် မိန်းကလေးငယ်များကို ရာဇ၀တ်မှု ကျူးလွန်ခြင်း ခံခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။ သာသနာပြုများသည် 1915 ခုနှစ် ဆောင်းဦးတွင် ပေါင်းစပ်ထားသော US တွင် ကယ်ဆယ်ရေးကော်မတီများကို စတင်ခဲ့သည်။ အာမေးနီးယန်းနှင့် ဆီးရီးယား ကယ်ဆယ်ရေးအတွက် အမေရိကန် ကော်မတီ.
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Robert Lansing မှ တူရကီနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် Henry Morgenthau ထံ တယ်လီဂရမ်၊ အောက်တိုဘာ ၄၊ ၁၉၁၅၊
"အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသို့ရောက်ရှိပြီး သတင်းစာများတွင် ထုတ်ဝေခဲ့သည့် အာမေးနီးယန်း နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် ပုဂ္ဂလိက သတင်းရင်းမြစ်များမှ စာများသည် အမေရိကန်ပြည်သူများအကြား ယေဘူယျနှင့် ပြင်းထန်သော ဒေါသခံစားချက်ကို နှိုးဆွပေးခဲ့ပါသည်။ အာမေးနီးယန်းတွေရဲ့ အခြေအနေနဲ့ အာမေးနီးယန်းတွေရဲ့ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းမှု ဆက်လက်မဖြစ်ပွားအောင် တားဆီးဖို့၊ ဒီညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုက တူရကီနိုင်ငံအပေါ် အမေရိကန်ပြည်သူတွေ ထားရှိခဲ့တဲ့ ကောင်းမြတ်တဲ့ ခံစားချက်ကို ပျက်ပြားစေကြောင်း တူရကီအစိုးရကို အသိပေးခဲ့ပါတယ်။”
ရယ်စရာကောင်းတာက ၁၉၁၇ ခုနှစ် ဧပြီလမှာ အမေရိကန်က စစ်ထဲဝင်လာတဲ့အခါ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေက ဂျာမနီရဲ့ မဟာမိတ်ဖြစ်တဲ့ တူရကီကို စစ်ကြေညာပြီး အမေရိကန်ကို ဆန့်ကျင်ပြီး အာမေးနီးယန်းတွေရဲ့ အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်စေမယ်လို့ ငြင်းခုံခဲ့ကြပါတယ်။ အာမေးနီးယန်းနှင့် ဆီးရီးယား ကယ်ဆယ်ရေးအတွက် အမေရိကန် ကော်မတီ ညွှန်ကြားရေးမှူးက ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်သားများ၊ စာနယ်ဇင်းများ၊ ကွန်ဂရက်နှင့် နိုင်ငံခြားရေးဌာနတို့အား ကယ်ဆယ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုများကို ရပ်တန့်ကာ တူရကီရှိ အမေရိကန် သာသနာပြုများ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုကို အန္တရာယ် ဖြစ်စေသောကြောင့် စစ်မဖြစ်ရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။
ပြတိုက်၏ သိမ်းဆည်းမှုတွင် လက်ကမ်းစာစောင်များသည် အမေရိကန် ကယ်ဆယ်ရေး အဖွဲ့အစည်း အသီးသီး၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို ကြော်ငြာပြီး အာမေးနီးယန်း၊ ဆီးရီးယား၊ အာရှုရိ၊ ပါရှန်နှင့် ဂရိလူမျိုးများ အပါအဝင် အရှေ့ဘက်အနီးရှိ ခရစ်ယာန်လူနည်းစုအများစု၏ ဆင်းရဲဒုက္ခကို ဖြေလျှော့ရန် ရန်ပုံငွေတောင်းခံခြင်းကို သရုပ်ဖော်ထားသည်။
ခရစ်ယာန်၊ ဒီမိုကရေစီ၊ အနောက်တိုင်း၊ အာမေးနီးယန်းများနှင့် အခြားလူနည်းစုများ၏ စံနှုန်းများကို ဖျက်ဆီးရန် အကြိမ်ကြိမ် ကြိုးစားခဲ့သည့် ရန်လိုသော အိမ်နီးချင်းများကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်သည့် အာမေးနီးယန်းများ၏ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားမှုကို ကိုယ်စားပြုရန် Vartan's Appeal လက်ကမ်းစာစောင်တစ်ခုတွင်၊
အမေရိကန်သမ္မတ Woodrow Wilson ကို လက်ကမ်းစာစောင်တွင် ကိုးကားဖော်ပြထားသည်- "အစီရင်ခံစာတွေအရတော့ မိဘမဲ့ကလေး ၄၀၀,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်။ အားလုံးရဲ့ကိုယ်ချင်းစာတရားအတွက် အထူးမေတ္တာရပ်ခံတဲ့အနေနဲ့ အခြေအနေက အရမ်းစိတ်မကောင်းဖြစ်ရပါတယ်။"
သဲမှ နှင်း- ကမ္ဘာစစ် ၁၉၁၅ (မေလ 1 ရက်၊ 2015 ခုနှစ်မှ ဧပြီလ 17 ရက်၊ 2016 ခုနှစ်) တွင် Great War Centennial အထိမ်းအမှတ် အထူးပြပွဲများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သော Armenian Relief Fund မှ အကူအညီတောင်းရန် ဗြိတိန်ပိုစတာတစ်ခု ပါဝင်ပါသည်။ ပြပွဲတွင် တူရကီပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Talaat Pasha ၏ စက်တင်ဘာ ၆ ရက်၊ 6 ရက်စွဲပါ စာပေးစာတစ်စောင်ကိုလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။
"အလက်ပိုစီရင်စုသို့- Djemiet ၏အမိန့်အရ၊ တူရကီတွင်နေထိုင်သော အာမေးနီးယန်းလူမျိုးအားလုံးကို လုံးလုံးလျားလျား ဖျက်ဆီးပစ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်ကို အစိုးရက အကြံပြုထားပြီးဖြစ်သည်။ ဤဆုံးဖြတ်ချက်နှင့် အမိန့်ကို ဆန့်ကျင်သူတိုင်းသည် တရားဝင်ဝန်ထမ်းများတွင် ဆက်လက်တည်ရှိနေမည်မဟုတ်ပေ။ အင်ပါယာ၏တည်ရှိမှုအဆုံးသတ်ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ သို့သော် ဝမ်းနည်းဖွယ်နည်းလမ်းများဖြစ်နိုင်သည်၊ အသက်အရွယ် သို့မဟုတ် လိင် သို့မဟုတ် အသိစိတ်ရှိမှုတို့ကို ပေးဆောင်ရမည်မဟုတ်ပေ။"