အော်တိုမန်၏ 'Wilsonian Moment' - Yigit Akin

ပထမကမ္ဘာစစ်၏အဆုံးသတ်သည် အော်တိုမန်အင်ပါယာအား မတည်ငြိမ်မှုနှင့် မသေချာမရေရာမှုများ၏ နာကျင်အချိန်ကာလတစ်ခုအဖြစ်သို့ ထိုးကျသွားခဲ့သည်။ 1918 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် မဟာမိတ်စစ်သင်္ဘောများသည် ရေလက်ကြားကိုဖြတ်ကျော်ကာ တော်ဝင်မြို့တော်သို့ရောက်ရှိကာ တိကျသေချာသော သိမ်းပိုက်အုပ်ချုပ်မှုစနစ်ကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ မဟာမိတ်တပ်များ ရောက်ရှိလာခြင်း၊ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သော စစ်အတွင်း အစိုးရပြိုကွဲခြင်းနှင့် အမျိုးသားကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့်ဆိုင်ရာ Wilsonian ကတိကဝတ်များ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြန့်နှံ့လာမှုကြောင့် အော်တိုမန်လူနည်းစုများကို နိုင်ငံရေးအရ ခွန်အားဖြစ်စေခဲ့သည်။ အင်ပါယာ၏ လူမျိုးရေးဘာသာရေး အသိုက်အဝန်းတစ်ခုစီသည် Wilsonian စည်းမျဉ်းများကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရန် ၎င်းတို့၏ မျှော်လင့်ချက်များကို ချိတ်ဆွဲထားသည့် အော်တိုမန်တာ့စ်များ အပါအဝင် ကိုယ်ပိုင်ပြဌာန်းခွင့် ရည်မှန်းချက်များကို ရည်မှန်းချက်ကြီးကြီးထားကာ အင်ပါယာ၏ နယ်မြေစိုးမိုးရေးကို ထိန်းသိမ်းထားရန် မျှော်လင့်ချက်များ ချမှတ်ခဲ့ကြသည်။ ဤတင်ပြချက်သည် အော်တိုမန်၏ “Wilsonian Moment” နှင့် အော်တိုမန်လူထုနယ်ပယ်တွင် လူမျိုးစုပြုခြင်းအပေါ် သိသိသာသာ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို စူးစမ်းသည်။